آهن به دو صورت هم و غير هم وجود دارد.
منابع آهن هم:
گوشت قرمز ، ماهي ، قسمت هاي تيره مرغ و بوقلمون مانند جگر و قلوه وجود دارد و جذب آن زياد است كه بهتر است به جاي مصرف اين قبيل مواد از پروتئين هاي گياهي مانند سويا يا قسمت هاي سفيد مرغ كه حاوي آهن كمتري مي باشد استفاده كنند. جذب آهن هم با همزماني مصرف با شير ، ماست ، پنير و خامه كاهش مي يابد ، پس بايستي در طبخ غذا از شير يا پنير استفاده شود يا همراه با غذا ماست ميل شود.
آهن غير هم:
در بيشتر غذاها مانند زرده تخم مرغ ، شكلات ، غلات ، حبوبات ، سبزي ها ، ميوه ها ، سيب زميني ، هويج و ميوه هاي خشك مانند كشمش و برگه هاي هلو ، الو و انجير خشك وجود دارد. جذب آهن غيرهم تحت رژيم غذايي است.
غذاهايي كه جذب آهن غيرهم را افزايش مي دهند:
1- مواد حاوي ويتامين C مانند مركبات ، گوجه فرنگي ، جعفري ، شاهي ، تره و فلفل دلمه اي كه بهتر است افراد تالاسمي از مصرف ميوه و سبزي همراه غذا پرهيز كنند.
2- انواع گوشت
3- ترشيجات
غذاهايي كه جذب آهن غيرهم را كاهش مي دهند:
1- غلات سبوس دار
2- چاي و قهوه
3- محصولات لبني
4- سويا
5- نوشابه هاي گازدار
ويتامين هاي ضروري براي تالاسمی‌ها:
1) ويتامين E: در روغن هاي گياهي مانند زيتون ، سويا ، لبنيات ، غلات ، گردو و فندق وجود دارد.
2) ويتامين C: در آبليمو ، سيب ، گلابي ، موز ، پرتقال ، گوجه فرنگي وجود دارد و... (كه بايستي در فواصل معيني مصرف شوند).
3) فلاونوئيدها: در چاي ، ميوه و سبزي وجود دارد.
4) كاروتنوئيدها: در هويج و كدو وجود دارد.
غذاهاي غني از آهن كه افراد تالاسمي مي بايستی از مصرف آنها پرهيز كنند:
1) گوشت قرمز بخصوص گوشت گاو ، گوساله ، دل و جگر به دليل داشتن سيستين (توصيه مي شود گوشت ماهي و مرغ استفاده شود و همراه مواد گوشتي سبزي مصرف نشود).
2) حبوبات به خصوص عدس و لوبيا
3) سبزيجاتي كه با بخار پخته مي شود بيشتر از سبزيجاتي كه آبپز شده و آب آن دور ريخته مي شود آهن دارند.
4) موادغذايي كه با مقدار كمي آب در مدت كمي پخته مي شوند از آنهايي كه با مقدار زياد آب در مدت طولاني پخته مي شوند آهن بيشتري دارند.
5) پسته
غذاهاي فاقد آهن كه در مصرف آنها محدوديتي وجود ندارد:
1) ميوه ها
2) لبنيات
3) ژله
4) بادام زميني
5) سس مايونز
6) زيتون
7) عسل
گردآورنده: شقایق شعبانی
کارشناس تغذیه و رژیم درمانی
بیمارستان حضرت علی اصغر
